Preventie psychische moeilijkheden

Wat kan je doen om psychische moeilijkheden te voorkomen, al dan niet voortkomend uit fysische moeilijkheden?

Misschien heb je nu en dan last van spannins,  stress, angst of misschien zit je (tijdelijk) in een ‘dipje’.

Psychische moeilijkheden uiten zich vaak eerst in onopvallende, ‘gewone’ klachten. Die kunnen per persoon verschillen. De één krijgt last van maagpijn, de ander van eczeem, slaapt slecht of voelt zich somber Zo’n dipje kan allerlei oorzaken hebben, bijvoorbeeld een ziekte, ongeval, ruzie, een teleurstelling, of moeilijkheden in de familie. Daar heeft iedereen wel eens last van. Meestal verdwijnt die sombere bui vanzelf.

Zo lang de klachten niet te ernstig zijn, kan je zelf iets aan je geestelijke gezondheid doen. Hiertoe reiken we je een aantal tips aan. Probeer ze gerust eens uit.

Let wel, de onderstaande tips zijn geen toverformules. Ze willen je aan het denken zetten en je inspireren. Als deze klachten zwaar op je wegen, spreek er dan best over met iemand (bijvoorbeeld met je huisarts).

Drie tips

Drie preventieve dingen die je bijvoorbeeld kan doen om regelmaat te brengen in je levensstijl zijn:

1. Meer bewegen

Als je je gestresseerd voelt, hoopt er zich heel wat energie op in je lichaam. Daarom is het belangrijk om op dat moment ervoor te zorgen dat je deze energie/spanning kwijt geraakt. Dit kan bijvoorbeeld door te zorgen voor lichaamsbeweging. Kies hiervoor een sport die je graag doet en maak hiervoor een concreet plan op: wat? Wanneer? Met wie?
Als je je heel moe voelt, overdrijf dit dan niet. Wandelen of zwemmen is al laagdrempeliger dan naar de fitness te gaan. Bouw bovendien lichaamsbeweging langzaam op, om zodoende je conditie te verbeteren.

2. Gezonder eten

Drie keer per dag evenwichtig eten zorgt ervoor dat je minder kans loopt op ziekten en ongemakken en draagt ertoe bij dat je je fit en beter in je vel voelt. Wat je eet, beïnvloedt immers hoe je eruit ziet en wat je fysieke mogelijkheden zijn.
Een paar basisregels zijn:

• zorg voor veel groente en fruit;
• zorg voor het drinken van veel water (8 glazen per dag);
• zorg voor voldoende vitamines en mineralen.
• beperk het drinken van koffie;
• beperk het drinken van alcohol;
• beperk het gebruik van suiker;

3. Voldoende slapen

Slaap zorgt ervoor dat je lichamelijk en geestelijk herstelt van de activiteiten van de voorbije dag. Je hebt voldoende geslapen als je overdag functioneert zonder slaperig te worden. Het gemiddelde ligt rond 8 u slaap per nacht, maar niet iedereen heeft evenveel slaap nodig. Zoek voor jezelf uit hoeveel jij er nodig hebt.

4. Aanpakken van je gedachten en gedrag

Daarnaast kan je ook dingen wat anders aanpakken door bijvoorbeeld:

• Kleine zaken zo snel mogelijk af te handelen. Anders stapelen ze zich op en blijven ze je achtervolgen.
• Een ding tegelijk te doen en daar de tijd voor te nemen. Haasten maakt doodmoe.
• Grenzen stellen en ‘nee’ zeggen wanneer je te veel hooi op je vork hebt.
• Praat over je gevoelens en gedachten met je partner, je familie, een vriend(in) en zorg dat je vooral realistisch denkt.
• Denk positief. Sluit bijvoorbeeld elke dag af met drie positieve dingen. Hoe slecht de dag voor jou ook gelopen is, benoem bewust 3 dingen waarover je die dag tevreden bent.  

Meer tips kan je vinden in het 10-stappenplan op www.fitinjehoofd.be .

Wat kan je doen om psychische moeilijkheden (beter) te (h)erkennen?

Psychosociale moeilijkheden opmerken en erkennen bij jezelf is niet evident. Spanning en stress kunnen zich over een periode van jaren opbouwen. Bijvoorbeeld wanneer de werkdruk constant te hoog is, wanneer je niet goed omgaat met kleine stressoren zoals files, conflictjes, dingen die niet lukken,...  of er voortdurend stress is ten gevolge van ziekte of sterfgevallen bijvoorbeeld. Die stress is niet meer gezond en kan overbelasting en uitputting veroorzaken. In het ergste geval kan dit uitmonden in overspannenheid, depressie of burn-out.

Een sombere bui verdwijnt meestal vanzelf. Maar het kan ook zijn dat je je somber blijft voelen. Wanneer niemand je nog kan opvrolijken, jenergens nog goesting in hebt of leeg en futloos voelt is het goed om stappen te ondernemen.

Misschien vraag je je af of wat je voelt ‘normaal’ is of denk je ‘dat het wel zal over gaan’.
Om voor jezelf te ‘checken’ waar je staat kan je een test doen op www.fitinjehoofd.be. Deze test geef je inzicht in je geestelijke gezondheid en persoonlijke sterktes en tekorten. Aan de hand van een aantal vragen kom je te weten op welke manier jij omgaat met problemen en hoe je je weg vindt in het leven. De test wil je motiveren om je eigen geestelijke gezondheid te bewaken en bij te sturen als dat nodig is. Een persoonlijk advies vertelt je hoe je de zaken het best kan aanpakken. Je kan deze test volledig anoniem invullen. Je hoeft nergens je naam in te vullen

Blijf vooral niet alleen zitten met je klachten. Je staat er immers niet alleen voor. Heel wat mensen uit je omgeving of van op het werk kunnen én willen je helpen. Als je een verband ziet tussen je klachten en je werk kan je binnen je organisatie erover praten en oplossingen zoeken samen met:

• je leidinggevende
• de vertrouwenspersoon
• de preventieadviseur voor psychosociale aspecten op het werk
• de preventieadviseur arbeidsgeneesheer of de medische/sociale dienst
• de personeelsdienst
• je vakbond

Als het voor jou makkelijker is om een neutrale buitenstaander aan te spreken, dan kan je ook beroep doen op ondersteuning van de Zorg & Werk coach. De coach steunt en coacht je wanneer psychische moeilijkheden het werk moeilijk voor je maken.

Aanmelden?

Aanmelden voor een begeleiding door de Zorg & Werk coach? Klik hier

Meer mogelijkheden

Indien je buiten je organisatie hulp zoekt in verband met psychische klachten, neem je best contact op met je huisarts. Hij kan je, indien nodig, verwijzen naar meer gespecialiseerde hulp zoals een Centrum Geestelijke Gezondheidszorg.

Wanneer je bij jezelf een bepaalde psychische moeilijkheid vermoedt, kan je brochures van de Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheidszorg en het Fonds Psychische Gezondheid (Nederland) lezen. Deze brochures bieden informatie over klachten, achtergronden, oorzaken en behandeling. Ook staan er tips in voor wie een psychisch probleem ervaart en voor de omgeving.Deze brochures staan op de website van de VVGG. Je kan ook altijd terecht voor een luisterend oor bij de zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via http://www.zelfmoord1813.be.